Konutta Hacze Yeni Düzenleme Getiren Torba Kanun Yürürlüğe Girdi

Konutta Hacze Yeni Düzenleme Getiren Torba Kanun Yürürlüğe Girdi

7445 Sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun [“Değişiklik Kanunu”] 05.04.2023 tarihli 32154 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Ağırlıklı olarak 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nda [“İİK”] yapılan değişiklikler, konut haczinin koşullarını ağırlaştırırken, arabuluculuk sistemine ilişkin düzenlemeler başta olmak üzere, çeşitli alanlarda önemli yenilikler getiriliyor. Arabuluculuk sistemine ilişkin yenilikler 01.09.2023 tarihinde yürürlüğe girecek; diğer yenilikler ise Değişiklik Kanunu’nun yayım tarihi olan 05.04.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi. Arabuluculuk sistemine ilişkin değişikliklerin detaylı şekilde ele alındığı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Konutta Hacze Mahkeme Kararı Şartı

Değişiklik Kanunu ile, İİK’ya “Konutta haciz" başlıklı madde eklenerek icra müdürü tarafından haciz yapılması talep edilen yerin konut olduğunun tespit edilmesi halinde haciz kararının icra mahkemesi onayına sunulması zorunlu hale getirildi. Bu doğrultuda, haciz işlemleri ancak mahkemece hacze konu yerin konut olduğunun anlaşılması halinde haciz kararının onaylanmasına kesin olarak karar verilmesini takiben başlatılabilecek. Onay kararını takiben hacze gidilen yerin konut olmadığının tespit edilmesi halinde ise hacze devam edilecek. Ancak, konut olmadığı kabul edilmiş olan yerde yapılan haciz işlemi sırasında, bu yerin konut olduğu anlaşılır ve borçlu haczin yapılmasına rıza göstermez ise haciz işlemine son verilmesi gerekiyor.

Ayrıca, konutta haciz işleminde haczedilebilecek eşyaların kapsamı daraltıldığı gibi, taşkın haciz de yasaklandı. Buna göre, borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireylerine ait kişisel eşyalar ile ailenin ortak kullanımına özgülenen ev eşyaları haczedilemeyecek ve haciz miktarı icra takibine konu alacak tutarını aşamayacak. Önceki düzenlemeye göre, tedbir amaçlı olarak alacak tutarının iki katı değerinde eşyanın haczi mümkündü.

Getirilen yeni düzenlemeler ihtiyati haciz durumunda uygulanmayacak olup 05.04.2023 olan yürürlük tarihinden önce verilen haciz kararları ve haczedilmiş eşyalar hakkında da uygulanmayacak.

Muhafazasına Gerek Kalmayan Malların Tasfiyesi

Değişiklik Kanunu ile muhafazasına gerek kalmayan malların, yani muhafaza işleminin dayanağı olan haciz kalkmış olup da yedieminde bulunan malların tasfiyesine ilişkin usul ve esaslar düzenlendi. Bu tür mallar takibin yapıldığı yer icra dairesince resen tasfiye edilecek olup mallara ilişkin bilgiler Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden duyurulacak. Tasfiye masrafları ise öncelikle dosyadaki avanstan, bunun yeterli olmaması halinde Adalet Bakanlığı bütçesinden, bunun da yetersiz kalması halinde borçludan tahsil edilecek.

Uzun Yargılama Başvuruları İçin Tazminat Komisyonu’na Müracaat İmkânı

Makul sürede sonuçlandırılmayan yargılamalar nedeniyle Anayasa Mahkemesi önüne gelen bireysel başvurular, Adalet Bakanlığı bünyesindeki Tazminat Komisyonu’na aktarılacak. Bu başvurular, hâkim ve savcılar arasından Adalet Bakanı tarafından atanacak dokuz kişiden oluşan komisyon tarafından incelenerek öncelikle çözüme kavuşturulacak. Sürecin hızlı ilerlemesi amacıyla komisyon üyelerine başvurular sonuçlandırılıncaya kadar başka bir görev verilmeyecek.

Komisyon en az yedi üyeyle toplanıp salt çoğunluk ile karar alacak. Ancak, iş durumuna göre Komisyon’un üçer üyeden oluşan heyetler halinde de çalışması mümkün. Bu durumda, toplantı nisabı üye tam sayısı iken, karar nisabı yine salt çoğunluk şeklinde düzenleniyor.

Ticari Davalarda Parasal Sınır

Ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakan asliye ticaret mahkemelerinde bir başkan ve yeteri kadar üye bulunmaktadır. Asliye ticaret mahkemeleri önüne görülecek davaların bir kısmına heyet halinde, yani bir başkan ve iki üye ile bakılması gerekirken, bazı davalara tek hâkim bakar. Heyet tarafından bakılan davalarda yazılı yargılama usulü uygulanır.

Yeni düzenleme ile asliye ticaret mahkemelerinde heyet olarak bakılması gereken uyuşmazlıklara yönelik dava değerinin alt sınırı 500.000 TL’den 1.000.000 TL’ye çıkarıldı. Bu doğrultuda, konusu belirtilen parasal sınırın altında kalan uyuşmazlıklara tek hâkim tarafından bakılacak olup bu tür davalarda basit yargılama usulü uygulanacak. Söz konusu parasal sınır ise her yıl yeniden değerleme oranında artırılacak.

Değişiklik Kanunu, ayrıca uyuşturucu ve kaçakçılık suçları, ceza muhakemesi ve infaza ilişkin hususlar ile mesleğe yeni başlayan avukatlara finansman desteği hakkında düzenlemeleri de bünyesinde barındırıyor.