Hayvanları Koruma Kanunu’nda Uzun Süredir Beklenen Değişiklik ile Hayvanlara Yönelik Müdahalelerde Hapis Cezasına Hükmedilebilmesi Artık Mümkün

Hayvanları Koruma Kanunu’nda Uzun Süredir Beklenen Değişiklik ile Hayvanlara Yönelik Müdahalelerde Hapis Cezasına Hükmedilebilmesi Artık Mümkün

14 Temmuz 2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “7332 Hayvanları Koruma Kanunu ile Türk Ceza Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” [“Değişiklik Kanunu”] ile 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nda aşağıda anlatıldığı üzere, önemli birtakım değişiklikler yapılmıştır.

Kamuoyunda uzun süredir tartışma ve beklenti konusu olan ve Değişiklik Kanunu ile getirilen en önemli yenilik, mevcut yasal düzenlemede “mal, eşya” olarak değerlendirilen hayvanların “can” olarak kabul edilmesi ve yaptırımların da bu kabule göre düzenlenmesidir.

Değişiklik Kanunu ile hayvanlara karşı işlenen hukuka aykırı fiiller açısından yeni suçlar ihdas edilmiş, mevcut suç normlarının kapsamı ve yaptırımı değiştirilmiş, bu çerçevede söz konusu suçlar açısından yaptırım olarak hapis ve adli para cezaları düzenlenmiş ve ayrıca mevcut kanunda düzenlenen idari para cezalarının miktarı arttırılmıştır.  Böylece nesli yok olma tehlikesi altında olan bir hayvanı öldüren, bir hayvan neslini yok eden, bir ev hayvanını veya evcil hayvanı kasten öldüren, hayvanlara cinsel saldırıda bulunan veya tecavüz eden, bir ev hayvanına veya evcil hayvana işkence eden veya acımasız ve zalimce muamelede bulunan ve hayvanları dövüştüren kişilere değişen oranlarda hapis cezaları verilmesinin önü açılmış oldu. Ayrıca, bu fiillerin birden fazla hayvana karşı aynı anda işlenmesi veya veteriner gibi uzmanlığa sahip kişilerce işlenmesi durumları cezayı ağırlaştırıcı nedenler olarak sayılmıştır.

Ancak, sahibi tarafından işlenen suçlar da dahil olmak üzere, Değişiklik Kanunu ile düzenlenen suçlara dair soruşturma yapılması, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın [“Bakanlık”] il veya ilçe müdürlükleri tarafından cumhuriyet başsavcılığına yazılı başvuruda bulunulması şartına bağlanmış ve bu başvuru bir muhakeme şartı olarak kabul edilmiştir. Buna göre, bu yönde yazılı bir başvurunun bulunmaması halinde, cumhuriyet savcılığının re’sen yahut şikâyet üzerine soruşturma açması mümkün olmayacaktır.

Değişiklik Kanunu’nda öne çıkan diğer önemli düzenlemeler şöyle sıralanabilir:

• Yerel yönetimlere hayvan hastanesi kurma yetki ve görevi verildi.
• Kedi ve köpek sahiplerine hayvanlarını dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırma yükümlülüğü getirildi.
• Petshoplarda kedi ve köpek bulundurulması yasaklandı. Kedi ve köpek satışının ancak Bakanlık tarafından izin verilen ev hayvanı üretim yerlerinde yapılabilmesi mümkün hale getirildi.
• Gerçek veya tüzel kişilere hayvanların davranışlarına ve habitatına uygun, serbest dolaşımlarına imkân sağlayan doğal yaşam parkları kurma yetkisi verildi.